«سران فتنه» عبارتی است که پس از انتخابات ریاست جمهوری ایران در سال ۱۳۸۸، در ادبیات حکومتی نظام جمهوری اسلامی به رهبران اصلاحطلب مخالف دولت به ویژه میرحسین موسوی، مهدی کروبی و بعضاً سید محمد خاتمی گفته میشود.[۱][۲] همچنین از وقایع و ناآرامیهای پس از انتخابات ریاست جمهوری سال ۱۳۸۸ به عنوان «فتنه» یا «جریان فتنه» یاد شدهاست.
برای دیدن کلیپ سانسورهای فتنه 88 بر لینک زیر کلیک کنید
یک بنر در نیشابور با شعار: «مرگ بر سه نوکر اجنبی/خاتمی، کرّوبی، موسوی
استفاده از این واژه ریشه در دو قرن ابتدایی اسلام دارد. در طی این دو قرن از وقایعی مانند خروج حسین ابن علی امام سوم شیعه علیه یزید خلیفه بنی امیه، جنگهای داخلی مسلمانان پس از کشته شدن عثمان خلیفه سوم راشدین مانند خروج طلحه و زبیر علیه علی خلیفه چهارم، خروج عبدالله بن زبیر علیه بنی امیه و شورش شیعیان ایران و عراق علیه بنی امیه که به سرنگونی بنی امیه منجر شد به عنوان فتنه یاد شدهاست.[۳]
محتویات [نهفتن]
۱پیشینه و ریشهشناسی
۲فتنه نامیدن حوادث پس از انتخابات ریاستجمهوری ایران در سال ۱۳۸۸
۲.۱موضع گیریها
۳در دولت یازدهم
۴منابع
۵جستارهای وابسته
پیشینه و ریشهشناسی[ویرایش]
فتنه از مادهٔ «فِتْن» به معنای داخل نمودن طلا در آتش است، و به معنای داخل نمودن انسان در آتش نیز آمدهاست. کلمه «فتنه» در قرآن به معناهای گوناگون آمدهاست. به معنای عذاب، محصول عذاب، آزمایش و امتحان و واقع نمودن خود یا دیگران در عذاب.[۴]
جعفر سبحانی میگوید: فتنه گاهی به معنای شورشهای کور به کار میرود که نه هدف مشخصی دارند و نه مقدس هستند. گاهی به معنی انقلاب اسلامی به کار میرود.[۵]
بنا به گزارش برزو در آگاهی از لس آنجلس تایمز، از لحاظ شریعت اسلامی، «فتنهگر» میتواند مستحق مجازات اعدام باشد.[۶] در صدر اسلام، کشمکشها و جنگهای داخلی که در دو قرن اول هجری در جامعه مسلمانان بوجود آمد فتنه نامیده میشد. مواردی مانند کشمکشهای بین علی و معاویه که با رسیدن معاویه به مسند حکومت اسلامی پایان یافت، قیام حسین در کربلا، علیه یزید (توسط منابع نزدیک به امویان)، خروج عبدالله بن زبیر علیه یزید در مکه، قیام شیعیان عراق و ایران علیه سلسله اموی که به سرنگونی امویان منجر شد. همچنین از شکل گیری و انشقاق مسلمانان و تشکیل شیعه و سنی نیز به عنوان فتنه یاد میشدهاست.[۳]
فتنه نامیدن حوادث پس از انتخابات ریاستجمهوری ایران در سال ۱۳۸۸[ویرایش]
در ادبیات حکومتی نظام جمهوری اسلامی، به پیامدها و حوادث پس از انتخابات ریاست جمهوری ایران در سال ۱۳۸۸، با عنوان «جریان فتنه»[۷] و یا «فتنه سال ۸۸»[۸] یاد میشود، که یکی از بخشهای پروژههای تخریب جمهوری اسلامی بحساب میآید که به آن واژه سازی میگویند که در سالهای اخیر دربارهٔ جنبشهای مردمی و همچنین اقلیتهای مذهبی و NGOها بکار رفتهاست.
اینگونه عبارتها در توصیف جنبش اعتراضی پس انتخابات ریاست جمهوری سال ۱۳۸۸، در میان مقامات و رسانههای دولتی و وابسته به نظام جمهوری اسلامی، به صورتی گسترده به کار برده میشوند.[۹]
پس از نهم دی ماه سال ۱۳۸۸ جشنواره فیلم مردمی عمار شکل گرفت. بیشتر فیلمهای این جشنواره در مساجد و به صورت رایگان اکران میشد[۱۰]
موضع گیریها[ویرایش]
میرحسین موسوی حکومت را در استفاده این واژهها به «تبلیغات سیاسی» متهم کردهاست.[۱۱]
به نظر میرسد از آنجا که «سید محمد خاتمی» نسبت به دیگر راهبران اصلاح طلب، همواره نقش میانه روتری داشته و رئیس جمهور پیشین نیز بود. بیشتر از سوی منتقدان اصولگرا به «مرد خاکستری اصلاحات» لقب داده شده بود. از این رو حتی بعضی اصولگرایان از نام بردن او بعنوان سران فتنه ابا داشتند یا چه بسا وی را از این لقب بدور میدانستند برای نمونه:
محمدرضا باهنر از نمایندگان اصولگرای مجلس که از سوی بعضی اصولگرایان بعنوان اینکه در خصوص جریان پس از انتخابات ریاست جمهوری سال ۱۳۸۸ مواضع صریحی ندارد مورد انتقاد قرار میگرفت، سه سال بعد، بلافاصله پس از انتخابات مجلس و انتخاب مجدد خود در مجلس (اردیبهشت ۱۳۹۱)، بصورتی شفافتر از پیش، موسوی و کروبی را از سران فتنه خواند[۱۲] و دربارهٔ نقش سید محمد خاتمی در جریان پس از انتخابات ریاست جمهوری سال ۸۸ اظهار داشت: «خاتمی در جریان فتنه به نظام خیلی ظلم کرد، اما از سران فتنه نبود.»[۱۳]
حبیبالله عسکراولادی فعال برجسته هیئت مؤتلفه اسلامی در اظهارنظری گفته بود: «بنده به عنوان هیئت منصفه موسوی و کروبی را مجرم در فتنه [فتنهگر] نمیشناسم اما آنها را گرفتار در فتنه [فتنه زده] میدانم.[۱۴]
در ۴ آذر ۱۳۹۲ بدنبال زمزمهها، اظهارنظرها و پیشنهادهای ضمنی و غیررسمی بعضی اصلاح طلبان دربارهٔ پایان دادن به حصر موسوی و کروبی، احمد جنتی در خطبههای نماز جمعه، عدالت واقعی دربارهٔ ایندو را بعنوان محارب، حکم اعدام دانست و گفت که این حکم بواسطه رأفت اسلامی جای خود را به حصر خانگی داده است. در پی این موضع گیری محقق داماد اظهارات جنتی در نماز جمعه را خلاف شرع دانست و موسوی و کروبی را از مصادیق محارب ندانست.[۱۵] و بلافاصله علی مطهری با رد صریح نظرات جنتی، ضمن باورداشتن به تقصیراتی از سوی موسوی و کروبی، مخالفان آندو را عامل اصلی بحران سال ۸۸ دانست.[۱۶] که موضعگیری مطهری مورد تقدیر مرتضی جوادی آملی فرزند آیتالله جوادی آملی واقع شد.[۱۷]
حسین شریعتمداری در آذر ۱۳۹۳ مدعی شد:[۱۸] «بر اساس مدارکی که وی در اختیار دارد، ایده اولیه اجرای تحریمهای علیه ایران را سران فتنه به آمریکا پیشنهاد دادهاند»
حیدر مصلحی: حضور مردم وضعیت فتنهگران را بهم ریخت اما باید دانست که فتنهگران فعالیتهایشان تمام نشده است. فعالیت فتنهگران زمانی تمام میشود که انقلاب دست از شعارهای اساسیاش بردارد.[۱۹] امروز کسانی هستند که میخواهند فتنه را کمرنگ کنند. عدهای میگویند امام حسین (ع) «حر» را بخشید شما هم ادامه ندهید و سران فتنه را ببخشید. سؤال ما این است که چرا سران فتنه را با حر مقایسه میکنید؟ حر حقیقت را دید و توبه کرد. سران فتنه به هیچ وجه قابل مقایسه با حر نیستند.
- ۹۵/۱۰/۱۰